Rechterlijke dwaling: Rosmalense flatmoord

In Nederland heeft opnieuw een rechterlijke dwaling plaatsgevonden, in de zaak van de Rosmalense flatmoord. De 64-jarige Rob B. werd afgelopen maandag 5 september 2022 na 14 jaar alsnog vrijgesproken van de doodslag op zijn vriendin. Rob B. was zelf niet bij de uitspraak aanwezig, dit was volgens zijn advocaat Pieter van der Kruijs te zwaar voor hem. Rob B. is opgelucht en geëmotioneerd. “Het is eindelijk voorbij. Het meest aangrijpende is dat hij niet geloofd is” aldus advocaat Van der Kruijs na afloop van de uitspraak.

Rosmalense flatmoord

Op 10 april 2000 werd de 37-jarige Regie van den Hoogen door haar partner Rob B. dood aangetroffen met een doorgesneden keel. Rob B. belde vervolgens zelf de politie. Ze woonden samen en bekend was dat zowel Van den Hoogen als Rob B. kampten met psychische problemen. Bij de veroordeling speelde het een belangrijke rol dat het onwaarschijnlijk werd geacht dat Van den Hoogen haar eigen keel kon doorsnijden.

Op basis van onder andere bloedspetters op de kleding van Rob B. was er voor zowel de rechtbank als het gerechtshof voldoende bewijs om Rob B. te veroordelen. Rob B. werd volledig ontoerekeningsvatbaar verklaard en veroordeeld tot tbs met dwangverpleging. Rob B. heeft uiteindelijk vijf jaar in voorarrest gezeten en negen jaar in een tbs-kliniek. In 2017 was hij uitbehandeld en verblijft sindsdien in een ggz-instelling.

Rechterlijke dwaling

Rob B. heeft 14 jaar onterecht vastgezeten, de vrijspraak in deze zaak heeft dus een rechterlijke dwaling opgeleverd van flinke omvang. Project Gerede Twijfel heeft onderzoek gedaan naar een mogelijke rechterlijke dwaling in de Rosmalense flatmoord. Volgens criminoloog Jasper van der Kemp van de Vrije Universiteit is het belangrijkste punt dat andere scenario’s dan moord door Rob B. niet werden onderzocht. Jasper van der Kemp: “De zaak leek simpel: Rob B. was binnen bij Van den Hoogen, met de deur dicht, dus hij moest het zijn”.

Er was sprake van een zogeheten tunnelvisie, de politie was enkel bezig met het bevestigen van Rob B. als dader. Zo had Rob B. een sluitend alibi: hij was op het moment dat Van den Hoogen overleed, een rondje fietsen. Echter is er nooit goed onderzoek gedaan naar het alibi van Rob B.

Herzieningsverzoek

Een herzieningsverzoek van de advocaat van Rob B. leidde uiteindelijk tot een nieuw onderzoek. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) concludeerde ditmaal dat zelfdoding het meest aannemelijke scenario was. Daarnaast lag er een nieuwe verklaring van de huisarts van Van den Hoogen. Uit deze verklaring bleek dat Van den Hoogen vanwege waanideeën mogelijk reden had om zichzelf te verwonden. Ze heeft haar huisarts vlak voor haar dood nog gevraagd iets uit haar hals te snijden.

Vrijspraak

Het gerechtshof heeft in haar uitspraak afgelopen maandag stevige kritiek geuit op de betrokken deskundigen, die vijftien jaar geleden concludeerden dat er sprake zou zijn van een misdrijf. Niet alleen was één van de deskundige destijds ook betrokken geweest bij het opsporingsonderzoek, de twee deskundigen woonden ook nog eens samen en bespraken de zaak thuis.

Het hof oordeelde dat: “Er geen concrete en overtuigende aanwijzingen meer zijn dat de verdachte betrokken was. Het hof gaat uit van de nieuwe bevindingen van de anderen deskundigen die aangevoerd zijn in het herzieningsverzoek en gaan dus uit van zelfdoding.

Openbaar Ministerie

Na de uitspraak van het hof heeft het Openbaar Ministerie excuses gemaakt. “Het OM betreurt het enorme leed dat Rob B. en zijn dierbaren is aangedaan en gaat kritisch kijken naar het verloop van deze zaak. Onder de verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie zijn fouten gemaakt en daar bieden we onze excuses voor aan” aldus Mariëtte Bode, landelijk hoofdadvocaat-generaal van het Ressortsparket. Daarnaast wil het OM persoonlijk excuses maken aan Rob B. en zijn advocaat. Vervolgens zal het OM kijken of er overeenstemming bereikt kan worden over een passende schadevergoeding.